Met het oog op de jeugd
Na een kleine vijf jaar heeft de Transitie Autoriteit jeugd (TAJ) per 31 december 2018 haar werkzaamheden beëindigd. Vanaf 1 januari 2019 is de Jeugdautoriteit gestart. Naast het eindverslag over de manier waarop TAJ haar taakopdracht heeft vervuld verscheen ‘Met het oog op de jeugd, een bundel van verhalen over de doorontwikkeling van de jeugdzorg na de transitie’.
In tien verhalen worden de ervaringen met het nieuwe jeugdstelsel gedeeld. Zijn de bedoelingen van de Jeugdwet in de praktijk ook uitgekomen? Vijf bestuurders van instellingen, een directeur van een basisschool, een jongere met jeugdzorgervaring, een wethouder en een netwerkorganisatie die cliëntenraden ondersteunt (LOC Zeggenschap in zorg) komen aan het woord. De geïnterviewden laten zien dat er volop initiatieven zijn om het stelsel te verbeteren, maar dat het in de praktijk met horten en stoten gaat. Tom van Yperen (NJi) sluit de rij en haalt de rode lijnen uit de interviews.
Van Yperen komt met voorbeelden uit de interviews tot vijf ingrediënten voor een succesvol vervolg om het stelsel beter te maken:
- Bespaar door te investeren. Durf flink te investeren in experimenten, opleiding van mensen, afbouw van oude systemen.
- Geef professionals, maar ook jeugdigen en opvoeders ruimte.
- Bescherm de jeugdbescherming die nog steeds een plekje aan het zoeken is in een veranderend stelsel.
- Maak de slag van regie naar partnerschap. De gemeente heeft bijvoorbeeld nauwelijks regiemogelijkheid op huisartsen, rechters, onderwijs. Veel vruchtbaar is het concept van een samenwerkende overheid die op gelijkwaardige voet partijen afspraken maakt over realiseren van passende zorg
- Een aantal schotten is doorbroken, nu de rest. Denk bijvoorbeeld aan de verschillende kaders van Jeugdwet, Wmo, wet Langdurige Zorg die in de praktijk een soepele, integrale ondersteuning van jeugdigen en hun opvoeders in de weg staan.
Blik op 2025
Van Yperen is optimistisch en richt zijn blik op de toekomst. Veel onderzoek onder jeugdigen en opvoeders over de ontvangen jeugdzorg laat immers zien dat de overgrote meerderheid tevreden is over de hulp. In de interviews bleek het niettemin vaak moeilijk om veel vooruit te kijken omdat we nog zo met de transitie en de transformatie worstelen.
Maar er zijn veel ideeën, praktijken en ervaringen de revue gepasseerd die indrukken geven van hoe de toekomst eruit kan zien. Een toekomst waarin een wethouder van jeugd zich richt op de realisatie van de rechten van het kind en daarvoor handelt als netwerker met belangrijke partners. Wijkteams en jeugdzorginstellingen worden kleiner omdat er betere ondersteuning is bij sociale problematiek van gezinnen en opvoeders, zodat er bij minder kinderen problemen ontstaan. Scholen en de kinderopvang vervullen een sterke rol bij de voorkoming en het oplossen van ernstige problematiek, niet omdat ze hulpverleningsinstanties zijn geworden, maar omdat ze werkplaats zijn van de
preventie en de jeugdzorg.
Downloads
Met het oog op de jeugd, Verhalen over doorontwikkeling van de jeugdzorg na de transitie
