NCJ wil effectieve aanpak van Early Life Stress

15 november 2018

Chronische stress bij kinderen is een groot maatschappelijk probleem met tevens ernstige individuele gevolgen. Als chronische stress tijdens de zwangerschap of de kindertijd (0-18 jaar) voorkomt, heet dat Early Life Stress. In deze video wordt uitgelegd hoe het kan dat kinderen last hebben van (chronische) stress, wat de gevolgen (kunnen) zijn voor kind en maatschappij en wat we eraan kunnen doen.

In Nederland is nog weinig onderzoek naar chronische stress bij kinderen gedaan. Het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ), innovatie- en kenniscentrum voor de jeugdgezondheidszorg (JGZ) wil er werk van maken.

“Het stressnetwerk ontwikkelt zich met name in de eerste 1000 dagen van een kind en in de adolescentiefase”

De maatschappij is sneller en drukker geworden. Ook voor kinderen betekent dit een toegenomen sociale druk. Ook andere factoren kunnen stress opleveren, zoals gepest worden, verwaarlozing, kindermishandeling, opgroeien in armoede of een (v)echtscheiding. Als deze stress bij kinderen chronisch wordt, heet dat Early Life Stress. Het is schadelijk voor de fysieke en mentale ontwikkeling van kinderen en kan grote gevolgen hebben tot op latere leeftijd. Het stressnetwerk ontwikkelt zich met name in de eerste 1000 dagen van een kind (-9 maanden tot 2 jaar) en in de adolescentiefase (13-24 jaar). Juist tijdens deze fasen is een kind dus kwetsbaar voor Early Life Stress.

Literatuuronderzoek en publicatie

Het NCJ is gestart met literatuuronderzoek naar (de gevolgen) van Early Life Stress, met een focus op de biologische aspecten van stress. Ook is samen met universiteiten een aanvraag ingediend voor meer onderzoek via de Nationale Wetenschapsagenda. In februari 2019 verschijnt een publicatie met onderzoeksresultaten.

Oproep

Meer onderzoek en duiding, een brede maatschappelijke discussie en preventieve aanpak is nodig om ervoor te zorgen dat kinderen zo gezond, veilig en kansrijk mogelijk opgroeien. En zo dure, vaak veel zwaardere vormen van gezondheidszorg op latere leeftijd worden voorkomen. Daarom roept NCJ alle professionals die werken met ouders en kinderen op om samen met NCJ om alert te zijn op de gevolgen van Early Life Stress in gesprekken met ouders en kinderen en te kijken naar wat ontbreekt voor een effectieve aanpak zodat de uitvoeringspraktijk van de JGZ verder versterkt kan worden.

Wat betreft NVO gaat de maatschappelijke discussie ook over het fenomeen, de alertheid op Early Life stress zelf. We willen immers voorkomen dat Opvoeden en Opgroeien te snel een insteek van problematiseren krijgt.