Bela: “Opvoeden doe je met elkaar”

Als senior Jeugd en Onderwijs bij de gemeente Voorst zoekt Bela Lubberhuizen actief aansluiting bij ouders. In de complexe wereld van vandaag is dat geen overbodige luxe, vindt ze. “We willen heel graag weten wat de daadwerkelijke behoeften van ouders zijn.”

Bela Lubberhuizen begon haar professionele carrière als fysiotherapeut. Hoewel ze het een mooi vak vindt, gaf het haar te weinig voldoening. “Het uitgangspunt van de fysiotherapie blijft de motoriek en ik zag vaak dat er meer bij kinderen aan de hand was. Mijn handen jeukten om daarmee aan de slag te gaan, dus toen ben ik weer gaan studeren.”

Ze studeerde af als orthopedagoog en kwam te werken in de kinderpsychiatrie. Na een tijdje maakte Bela de overstap naar een beleidsmatige functie bij een bestuurlijke organisatie. Nu werkt ze alweer sinds 2015 bij de Gelderse gemeente Voorst, waar ze zich bezighoudt met het jeugdbeleid. Dat betekent niet dat ze de uitvoering volledig heeft losgelaten. “Als de situatie van kinderen urgent of risicovol is, of wanneer de openbare orde in het geding is, dan word ik erbij betrokken. Ook zit ik bij het casusoverleg, op die manier kan ik de aansluiting tussen beleid en uitvoering in de peiling houden.”

Beleidsmatige vaardigheden

Nog iedere dag profiteert Bela van de kennis en ervaring die ze in de praktijk heeft opgedaan. “Ik kan putten uit de fysiotherapie, orthopedagogiek en psychiatrie. Dat koppel ik aan de beleidsmatige vaardigheden die ik nodig heb in het sociaal domein. Ik denk dat het voor pedagogen cruciaal is om ook beleidsmatige vaardigheden te ontwikkelen, ook als je niet in een beleidsmatige functie werkt. Het lijken misschien gescheiden werelden, maar uiteindelijk komen beleid en uitvoering altijd ergens samen. Als iedereen alleen maar vanuit de eigen expertise werkt, dan kunnen we onze klanten nooit effectief helpen. Terwijl dat toch het enige is dat telt: de klant. Ik weet niet hoe het vandaag de dag gesteld is, maar in mijn studie was er destijds te weinig aandacht voor de beleidsmatige kant.”

Integrale aanpak

Het moge duidelijk zijn dat Bela heilig gelooft in de integrale aanpak. Kijk over de grenzen van je eigen vakgebied heen, zoek elkaar op en probeer samen te werken, zo luidt haar devies. “Een mens bestaat niet uit losse delen, maar zo hebben we de zorg wel ingedeeld. Allemaal losse eilandjes.” Dat wil Bela veranderen. In de complexe en snel veranderende samenleving van vandaag is er ook geen andere optie, vindt ze. “In 2015 zijn een flink aantal zorgtaken overgeheveld naar de gemeenten. Dat worden een paar dynamische jaren, dachten we toen. Maar het is eigenlijk nog steeds dynamisch en het zou me niets verbazen als het altijd dynamisch blijft. Er gebeurt zóveel. In de wereld van zorgaanbieders is er van alles aan de hand, de maatschappij verandert, ouders hebben vragen en eisen. Als we nieuwe medewerkers aannemen, dan selecteren we ook bewust mensen die een zekere wendbaarheid hebben. Als je op zoek bent naar een voorspelbare baan van negen tot vijf, dan ben je bij ons niet meer aan het juiste adres.”

Ouders meer betrekken bij beleid

Bij een integrale aanpak hoort ook dat ouders meer betrokken worden bij het beleid. De gemeente Voorst heeft twee projecten lopen die de aansluiting tussen gemeente, instellingen in het sociale domein en ouders moeten verbeteren. Bij het project ‘Kansrijke Start’ poogt de gemeente ouders te faciliteren in de periode dat ze een kind verwachten tot duizend dagen na de geboorte. Bela: “Omdat we graag contactgegevens van ouders wilden verzamelen, hebben we een ‘Vliegensvlugge Enquête’ via e-mail naar ouders gestuurd. Inmiddels hebben meer dan veertig ouders aangegeven dat ze actief met ons willen meedenken, een mooi resultaat.”

Waar hebben ouders behoefte aan?

Het project ‘Aansluiten bij ouders’ is gericht op dienstbaarheid en gelijkwaardigheid. Bij dit project speelt de bejegening van ouders een belangrijk rol, legt Bela uit. “Vroeger dachten we meer vanuit het aanbod. We hadden bepaalde wettelijke taken en voerden die uit. Nu proberen we steeds meer vanuit de vraag te denken; waar hebben ouders specifiek behoefte aan? Met welke vragen worstelen ze? Daar kom je heel eenvoudig achter: door naar ouders te luisteren. En als je dat doet, dan merk je dat ze behoefte hebben aan een meer gelijkwaardige relatie. Met de gemeente, met scholen, met de GGZ en andere instellingen.”

Samenwerking ouders en instellingen

Zo probeert Voorst de samenwerking tussen ouders en instellingen te stroomlijnen. Noem het dienstverlening 2.0. Het project begon met een filmbijeenkomst, binnenkort volgt een theaterbijeenkomst waarin acteurs specifieke casussen naspelen op het toneel. Vervolgens kunnen ouders en professionals daarover in gesprek gaan in de zaal. Wat moet het uiteindelijk opleveren? Bela: “Het ouderschap is een mooie periode in je leven, maar er zijn ook genoeg momenten dat je advies nodig hebt of met vragen zit. Dan is het fijn als je de weg weet naar kwalitatief goede en hoogwaardige informatie. Want opvoeden doe je met elkaar. It takes a village to raise a child is een gezegde dat wat mij betreft nog steeds opgaat – juist in deze complexe maatschappij.”

Houden we de samenleving wel inclusief?

Met de meeste kinderen gaat het – gelukkig – goed, ook in de gemeente Voorst. Toch maakt Bela zich soms zorgen; maken we het niet te ingewikkeld met z’n allen? “Als je een kind hebt dat cognitief goed kan meekomen, het op school goed doet, dan vindt hij of zij wel een plek in de maatschappij. Maar heb je een kind dat om wat voor reden dan ook minder goed kan meekomen, dan wordt het meteen een stuk complexer en dreig je buiten de boot te vallen. Als je vroeger benzine ging tanken, dan deed de pompbediende dat voor je. Bij de supermarkt hielp iemand je om je tas in te pakken. Dat soort nuttige banen bestaan niet meer. We stellen tegenwoordig enorm hoge eisen aan mensen, daar maak ik me soms wel zorgen over. Houden we de samenleving wel inclusief?”

Tekst Raymond Krul