Daniëlle: “Corona maakt dat we harder nodig zijn dan ooit!”

Door het coronavirus stond Nederland in de tweede week van maart 2020 volledig stil. Forse maatregelen werden getroffen, met directe gevolgen voor vrijwel iedereen. Gezondheid boven alles, dat mag duidelijk zijn. Geschrokken volgden wij als professionals de maatregelen op en stapten grotendeels over op digitaal werken in de Kinder- en Jeugdpraktijk. We hebben onze deuren nooit gesloten, heel bewust.

Ik had sterk het gevoel dat wij met onze GGZ- én jeugdhulp juist nu toegankelijk en beschikbaar moesten zijn. Ook hebben we een Corona telefonisch spreekuur georganiseerd, zodat ouders en/of kinderen voor tips konden bellen. Er ontstond in het team ontzettend veel ‘drive’ om digitale behandelingen adequaat vorm te geven. Er werden in de avonduren webinars gevolgd, informatie werd onderling uitgewisseld, teams en discussies over ZOOM in het kader van de privacy-wet. Bovenal ontdekten we een ‘nieuwe digitale wereld’. Enthousiasme hierover groeide, afgewisseld met hier en daar error. Internet werkt niet altijd mee, soms is er ruis en soms is écht contact maken via een scherm toch een stuk moeilijker. Echter hebben wij allemaal onze stinkende best gedaan om ons werk voort te zetten binnen de maatregelen. Ik durf te stellen dat het continueren van de zorg ons hartstikke goed is gelukt.

Na zeven weken van thuis werken, minimaal sociaal contact en gesloten scholen, zien we nu gelukkig weer meer beweging in Nederland. Er is ruimte voor versoepeling en hier worden we gewoon hartstikke blij van. We kunnen kinderen en ouders weer ontvangen in de praktijk, met uiteraard de richtlijnen van het RIVM in acht nemend.

Leerzaam

We zien de afgelopen periode als zeer leerzaam, we zijn in het digitale diepe gegooid en dit nemen wij mee naar de toekomst. We hebben ontdekt dat intervisie bijvoorbeeld prima digitaal kan zodat niet iedereen reistijd heeft naar twee verschillende locaties. Ontwikkelingsanamneses, oudergesprekken en schoolgesprekken; allemaal heel goed mogelijk via beeldbellen. Zeker wanneer er flinke reistijd aan vast zit is dit pure tijdswinst, waardoor we tijd over houden voor belangrijkere dingen in een behandeling.

Mijn hart maakte een sprongetje toen ik hoorde dat de scholen weer open zouden gaan. Een paar weken eerder werd ik namelijk nog diep droevig van het nieuws dat er kinderen ‘kwijt’ waren in Nederland. Kinderen die gewoonweg niet opdagen tijdens een digitale klassenbijeenkomst of de deur letterlijk gesloten hielden voor de juf of meester. De kwetsbare kinderen in ons land werden door de sluiting van de scholen hard getroffen.

Prikkelgevoelige kinderen

We hebben de afgelopen weken een aantal ontwikkelingen  in onze de praktijk gezien. Als professionals kunnen wij hier – denk ik – veel van leren. Hoe kinderen op deze crisis reageren is allereerst wisselend. Echter lijkt er een groepje prikkelgevoelige kinderen te profiteren van de ‘rust’ doordat school weg is gevallen. School kost deze kinderen vaak veel energie doordat ze alle prikkels moeten verwerken van zo’n drukke dag. Het verwerken van prikkels werkt bij deze kinderen vaak nét even anders. Sommige problemen verdwenen tijdens het sluiten van de scholen hierdoor als sneeuw voor de zon. Dit bevestigt ons vermoeden dat het voor sommige kinderen écht flink aanpoten is in een volle en luidruchtige klas. En dat overprikkeling na schooltijd vervelend is maar tegelijkertijd een logisch gevolg.

Depressie bij jongeren

Helaas zien wij ook een grotere groep pubers wegzakken in somberheid. De structuur is weggevallen en contacten met leeftijdsgenoten zijn minimaal. Hierdoor verzanden pubers sneller in langdurig Netflix series kijken in bed, ze trekken zich terug op kamer en zijn niet meer te motiveren voor een ‘gezellig’ blokje om met ouders.

Een belangrijk onderdeel in de behandeling van depressie bestaat uit gedragsactivatie. Dat wil zeggen dat de jongere in actie komt om uit de negatieve depressiecyclus te komen. Energie krijg je van dingen ‘doen’, je hoeft geen hoogleraar te zijn om te begrijpen dat dit de afgelopen weken vrij ingewikkeld te realiseren is. De middelbare scholieren in ons land behouden nog tot in ieder geval 1 juni digitaal onderwijs. Daarna volgt nog een zomervakantie waarin (vaak) weinig structuur aanwezig is. Ja, hier maak ik mij zeker zorgen over en ik denk dat we de last van pubers in deze Corona crisis zeer serieus moeten nemen. We zien hun klachten in deze tijd verergeren waardoor er vaak ook weer een terugval is in behandeling. De behandelingen voor deze jongeren worden op dit moment bij ons veelal verlengd of geïntensiveerd.

Thuisonderwijs

Wij zien tenslotte ouders die zichzelf hebben overtroffen in het aanbrengen van structuur in het thuisonderwijs voor hun kind. We zien ouders én kinderen genieten van de tijd met elkaar, ook al is het vreselijk aanpoten in combinatie met een baan. Er ontstaan helaas ook spanningen, huwelijken die al wat brozer waren lijken op springen te staan en spanningen tussen kinderen onderling neemt toe.

1,5 meter maatschappij

Maar gelukkig, héél erg gelukkig lijkt het einde een klein beetje in zicht. Mag ik dat al voorzichtig zo zeggen? Een positief vooruitzicht hebben we nu een beetje nodig denk ik. Hoop doet leven. En natuurlijk zal dit virus voorlopig nog wel bij ons blijven, maar als onze 1,5 meter ‘maatschappij’ weer enigszins kan draaien en de mensen die meer kwetsbaar zijn beschermd zullen blijven, zal dit al een hele flinke stap vooruit zijn.

Liever voorkomen dan genezen

We hebben inmiddels liters met flessen ontsmettingsmiddelen aangeschaft, spatschermen voor op tafels, EMDR-lichtbalken zodat met 1,5 meter afstand behandeling vormgegeven kan worden en i-pad’s worden ingezet voor diagnostisch onderzoek. We hebben heel wat maatregelen getroffen om ons werk verantwoord voort te zetten voor ouders en kinderen. Ondanks onze goede en leerzame ervaring met de digitale wereld geeft het face to face contact ons weer nieuwe en positieve energie in deze tijd. Wij zijn er klaar voor!

Daniëlle Bax-Goedhart is Praktijkhouder Kinder- en Jeugdpraktijk Een Stap Voor  .In april verzorgde zij een geslaagde NVO webinar ‘Ondernemen met visie’.

Dit verhaal is ook gepubliceerd bij de ervaringsverhalen in het corona themadossier op de website van de NVO https://www.nvo.nl/nvo-in-t-kort/themadossiers/corona-virus/ervaringsverhalen.aspx